Dây nguồn cấp điện AC - Dây nguồn tổng công suất lớn cho toàn bộ dàn âm thanh
Dây nguồn tổng công suất lớn cho toàn bộ dàn âm thanh - Các vấn đề tích cực, cần thiết và cơ sở để lựa chọn dây nguồn dẫn từ đồng hồ điện tổng vào đến dàn audio
Nâng cấp dây nguồn tổng cho hệ thống audio của chúng ta, sợi dây kéo dài từ đồng hồ điện lực hoặc ổ chia tổng hệ thống điện lực đến dàn máy là một công việc đầu tiên hết sức quan trọng để trình diễn và thưởng thức âm thanh đỉnh cao.
Để setup được hệ thống điện nguồn tổng cung cấp điện trơn tru, đồng bộ và công suất tối ưu cho dàn Hi end thì các sếp nên lưu ý các vấn đề sau đây để mang lại hiệu suất cao nhất, lý tưởng nhất. Dây nguồn dẫn càng xa, chúng ta càng quan tâm kín kẽ hơn gấp nhiều lần.
Ưu điểm và giải pháp của việc chạy mới dây nguồn audio, cách ly với điện sinh hoạt trong gia đình:
1- Dây chạy liền lạc hơn, tránh các mối điện có thể không ổn đâu đó trong tường, tránh qua nhiều hệ thống công tắc, CB chất lượng thấp, công suất nhỏ và không chất lượng cho một dòng điện khỏe.
Chọn dây nguồn có hàm lượng Đồng cao nhất, càng nguyên chất càng tốt. Tất nhiên là nó dẫn điện tuyệt vời và các hiện tượng giao động điện từ tích cực, trơn tru... Không xuất hiện thêm hiện tượng kích ồn nội sinh do chất lượng đồng thấp, phân tử đông sắp xếp mất đồng bộ (có nhiều tạp chất như thiếc, kẽm, nhôm, đồng thau).
2- Tránh được các tương tác điện từ tiêu cực xảy ra do không chạy chung với các hệ thống dây chồng chéo với thiết bị đa phương tiện trong gia đình. Hiện tượng sụp áp đột biến và biến thiên bất đồng nhất do nhiều thiết bị sinh hoạt hoạt động làm giảm độ động của dàn âm thanh. Tránh được các hiện tượng sốc điện (kêu ra tới loa) do các thiết bị điện sinh hoạt khởi động.
3- Chủ động chọn lựa được chất lượng của dây mới, to khỏe, chất lượng cao, hàm lượng đồng càng nhiều càng tốt, tốt nhất là đồng nguyên chất (tốt hơn nhiều dây đồng thau hoặc dây nhôm, dây điện gia dụng phổ thông).
Đồng nguyên chất (các phân tử đồng không bị pha tạp chất hoặc các hợp kim khác) sẽ mang điện tích di chuyển rất tốt hơn nhiều lần và không phát sinh thêm nhiều vấn đề vật lý không có lợi cho âm thanh
Hạn chế dùng các loại dây tuy tốt nhưng đã quá xưa cũ, dùng lại nhiều lần. Các mức độ oxy hóa dây hoặc các vết nứt gãy không kiểm soát được ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng dòng điện đến dàn audio. các loại dây công nghiệp đẹp, mới rất tốt trong các trường hợp này khi mà dây nguồn for Audio còn quá đắt đỏ.
4- Kiểm soát Electronic Damping of Microphonic Vibrations in cable
Dây cáp điện mới chất lượng cao thì thiết kế và cấu tạo rất hoàn hảo. Các thớ dây đồng dẫn diện cũng như ống cách điện được nén thật chặt trong dây, không tạo khoảng hở mà có thể xảy ra hiện tượng rung chấn tạo điện tích tiêu cực, tiếng ồn vang (microphonic) ngoại ý. Đây là hiện tượng tích cực nhất và dễ ấn tượng khi thay dây nguồn mới.
Chọn dây mới có các thành phần cách điện cao cấp, chịu được tác động của môi trường thật tốt cho nhiều năm sử dụng. Dây điện sinh hoạt trong tường luồn ống rộng, các sợi dây nóng nguội nằm rời rạc, lỏng chỏng cùng với độ dài ngoằng nghoèo khắp nhà thì hiện tượng Microphonic Vibrations in cable nhân lên theo chiều càng dài của nó.
Đặc biệt, các thành phần dây và cách điện nên ôm sát nhau thật chặt chẽ, điều này chỉ có được trong các loại dây nhập khẩu vì lý do máy móc công nghiệp hiện đại. Vấn đề là dây dẫn nguồn tổng chạy càng xa, càng dài thì hiện tượng Microphonic Vibrations (Rung ngân điện từ) càng lớn. Khắc phục được yếu tố này thì nó thật sự ngoạn mục so với các loại dây âm tường sẵn có. Dây âm tường 2-3 sợi rời rạc nên không chặt chẽ và chất lượng thấp hơn, âm thanh sẽ có một thay đổi về trường âm tuyệt đẹp. Rất ngạc nhiên và bất ngờ.
Quá trình rải và chạy dây, các sếp chú ý định vị càng chặt dây trong hộp, trên tường, trên gá, dưới mặt đất, thì chất lượng âm thanh của dàn máy cũng tăng lên. Đó là sự thật!
Quan tâm kê kích, chống rung cho từng cái máy, cái kệ rất tốt. Nhưng các sếp cũng nên quan tâm đến việc chống rung cho từng đoạn dây nguồn tổng, truyền dẫn xa, dài nữa nhé (dây bãi, dây chợ, dây dân dụng... chất lượng bình dân không đạt yêu cầu này).
5- Dây nguồn tổng chủ động được công suất cao
Đáp ứng được độ động tần số cực nhanh và hoán đổi không ngừng của âm thanh khi âm ly hoặc power hoạt động trong phòng nghe, dày dặc và biến thiên nhanh lẹ, khác với cái máy lạnh: Đề 1 phát xong chạy đều đều chẳng có gì nhộn!
Vì thế dây nguồn tổng (hoặc BACL) nên phải thật khỏe để đáp ứng các như chu cầu của sự biến thiên ngoạn mục này. Không phải theo bài toán vậy lý tiết kiệm công suất phổ thông, như thế là không kề tiết kiệm được bao nhiêu.
Dây nên từ AWG10 trở lên thì tuyệt vời, nên chọn dây nhập khẩu vì các nhà máy bự không làm dây... cỏ.
Các tao dây không quá nhuyễn tơi vì nó không dẫn tốt cho điện AC 50hz mà có thể lại gây thêm ồn vì nhiễm thêm nhiều nhiễu cao tần ngoại vi (RF).
6- Dây không nhất thiết phải có giáp chống nhiễu kim loại bọc ngoài nếu có hoặc không có mass đất, nếu có giáp thì tốt và phải thi công đúng kỹ thuật thoát nhiễu xuống mass, chất lượng kết nối thoát mass tốt để không phát sinh thêm điện dung tiêu cực kí sinh và nhiễu cộng hưởng RF. Chạy mass đất ẩu hoặc sai KT, âm thanh nó còn tệ hơn là không có, chỉ có công năng an toàn điện thôi).
Vấn đề giáp chống nhiễu cho dây nguồn tổng: Nếu là dây For Audio, nó có giáp chống nhiễu thì cẩn thận và nhẹ nhàng đấu nối phần lưới giáp đó xuống mass ở đầu nào gần mass tổng nhất (gần cọc đất nhất). Đầu kia không đấu giáp vì nhiễu điện bám vào giáp chạy xuống đất ở đầu nguồn chứ ko chạy vào đầu vào dàn audio. Công việc này thật quan trọng vì đấu sai, đấu ẩu, đấu ầu ơ thì tác dụng chống ồn Audio mất hiệu quả, thậm chí ồn nhiều hơn do hiện tượng nhiễu tăng cường RF trên thân dây (hiện tượng lồng Faraday).
Nếu chưa hoặc không có mass đất thì dây tổng không nên có giáp kim loại, nhất là chạy càng dài, càng xa. Kẻo sau đó trang âm hút âm tá lả, đổi máy búa xua mà không biết tại sao cái phòng nghe nó bí rị.
Dây tổng chất lượng nhưng không có giáp thì cũng không phải là vấn đề lớn (lọc điện hoặc BACL sẽ xử lý ở đầu cuối). Chỉ cần chú ý mục 4 thật ngon thì ngoạn mục rồi.
Lọc điện tổng, công suất lớn không nên đấu ráp tại đầu nguồn vì rất phức tạp và tốn kém cho xử lý dòng điện sau đó... gắn lọc điện sau BACL để xây dựng hệ thống mạch cân bằng (balanced electricity grid or use a balanced isolation transformer) triệt tiêu toàn bộ nhiễm nhiễu ngoại vi (điện lưới) lẫn nội vi (do hoạt động của dàn audio phát sinh).
7- Chủ động chạy được dây mass tổng riêng biệt
Thật là hay quá! Nếu chạy được dây mass đất riêng biệt, to nhuyễn, chất lượng cao (hơn cả dây Nóng và Nguội) thì xin chúc mừng gia chủ, khỏi hỏi han lôi thôi, chỉ cần biết 1 điều: Dây Mass xịn thì nghe nhạc rất feeling! Chấm hết!
Nếu có đóng mass đất thì thực hiện thật chuẩn quy trình thi công và kết nối. Chạy dây mass tổng riêng rẽ với dây Nóng, nguội thì rất tốt, dễ kiểm soát và nâng cấp. Dây đất nên càng to, càng nhuyễn càng tuyệt vời, càng nguyên đồng tiếng càng tĩnh. các sếp tưởng tượng mình chỉ đóng cây mass đất 2,5m dưới kia thôi sao? Dây mass to bự đó cũng là 1 cây mass đất hữu hình dài cả chục mét kia mà, quá hay mà!
8- Cầu dao (Áp tô mát, CB, ABL...)
Chất lượng và công suất càng cao càng hay (>50A), để khởi động, tắt mở ON-OFF nguồn, chứ không phải để bảo vệ cái chi sất! Tuy nếu bị chập điện nó vẫn nhảy cắt điện, bài toán vật lý tiêu dùng hãy tạm gác lại. Âm thanh hay là ưu tiên số 1.
Nếu gắn CB vừa vặn công suất dàn audio (10A - 20A) thì khỏi cần nâng cấp dây nguồn tổng nữa, vô ích! Cầu dao tổng công suất lớn sẽ làm cho dây nguồn tổng riêng biệt được phát huy mạnh, sẽ làm cho các sếp thấy rằng "hôm qua, mình còn chơi...ẩu!", trường hợp này em bảo đảm là rất đúng!
Các thành phần máy audio, các linh kiện đã nâng cấp, các bộ nguồn, nó bắt đầu sẽ làm việc với đúng chất lượng của nó và đúng với cái công, cái của mà các sếp đã đầu tư!
Không thể siết dây nguồn tổng vào chung áp tô mát (CB, ABL) của điện lực vì điều này là không chắc chắn về an toàn điện và rủi ro lớn cho dòng diện hi end nếu mối siết dây bị bung và gây thiếu dòng khủng khiếp, gây hư hỏng rất nhanh thiết bị (hiện tượng lâm sàng: máy audio rung nóng hơn, BACL rung kêu to).
Giải pháp là sử dụng một trạm trung gian (domino) chia điện. Đoạn dây tổng từ CB vào trạm và từ trạm chia ra cho Điện sinh hoạt GĐ và điện Audio.
Nếu có thêm ổ cắm tổng thì cái ổ này cũng nên đầu tư hết mực! Không có chi để bàn vì dàn hi end đắt tiền được cấp điện qua cái ổ này!
9- Biến áp tổng đổi nguồn điện thế cho thiết bị
Cũng giống như các loại biến áp nguồn xịn và zin trên từng cái máy Audio đắt tiền thì máy biến áp tổng cho dàn audio cũng phải thật chất lượng và công suất lớn nhất có thể. Lõi từ cục biến áp nó quyết định hiệu suất và nội trở tích cực của dòng điện, vì thế hiện nay các loại máy biến áp vô cấp, ổn áp hay BACL nhập khẩu và được kiểm soát chất lượng tốt được khuyến khích.
Biến áp đổi điện hoạt động càng đơn giản càng có lợi cho hệ thống Hi end của các sếp.
Dây nguồn tổng to khỏe xịn, công suất đỉnh cả trăm Ampere - CB hiện đại, công suất lớn >50A - Dây nguồn cắm máy hoành tráng đắt tiền (tháo lõi ra coi, cũng chịu được cả trăm A), không lẽ cục biến điện hoặc BACL tổng (quan trọng) lại tính toán chịu đựng đỉnh có 10-20A là sao?! 1-2kvA lõi dây chừng 1mm?! Đó là 1 trong rất nhiều lý do các sếp cắm thẳng vào tường nghe thấy ổn hơn.
10- Từ thiết kế đến thi công chủ động được quy trình
Em sẽ nói mãi, và các sếp phải hết sức chú ý đến điều này: Khám phá 1 chút, nghe đồn một chút, "Eureka!" bất thần. Nhiệt tình cộng với tay chân lọng cọng là... ông thầy của sự phá hoại!
Vấn đề thi công hệ thống dây nguồn tổng các sếp phải biết chắc phải làm gì để đạt được sự chắc cú nhất, đãm bảo an toàn điện và thông suốt nhất, các mối nối thật chuyên nghiệp và hứng thú.
Canh chừng mấy chú thợ điện chút xíu, tuy biết nhưng mấy chú hay... nổ và làm ẩu lắm.
Và nếu không đảm bảo được các yêu cầu trên thì các sếp nên tiếp tục chơi với ổ điện tường truyền thống mà thôi!
Kết quả:
Chống ồn tối đa của hệ thống nguồn tổng => Dòng điện 220v / 50hz tuyệt vời nhất.
Công việc lắp mới dây nguồn tổng cho dàn audio nó nằm trong tầm tay của tất cả chúng ta thật là lý thú và tích cực. Tùy theo đẳng cấp của dàn máy và khả năng kinh tế mà các sếp có thể tìm hiểu và định dạng cho mình các phương pháp thực hành.
Mục tiêu duy nhất là đạt được yêu cầu có một chất lượng âm thanh hoàn hảo, âm thanh hay. Tất cả cho sự cảm thụ âm nhạc ở mức cao nhất.
Hãy bỏ qua hết các bài toán vật lý điện cơ bản, kinh tế và phổ thông tiêu dùng
Các bài toán trong vận hành hệ thống viễn thông, phòng thu (studio), hệ thống nghe nhìn gia đình (audiovisual system) nó "điên khùng" hơn rất rất nhiều lần. Và chính vì thế, sự ngạc nhiên, lý thú, say mê âm thanh thật sự là một cái gì đó đeo đuổi chúng ta đến tận cuối cuộc chơi.
Sau khi hoàn tất công việc khởi nguồn cho dàn máy một cách xuất sắc nhất có thể, các sếp sẽ rất nhanh chóng cảm nhận được thành quả mà đã dày công tạo dựng:
- Tính chất đầu tiên là cảm giác tiếng ồn ào, um sùm khi nghe nhạc to nó giảm đi rất nhiều! chắc chắn phải được như thế vì nguồn vào thật là chất lượng, nó giảm được Noise RF, giảm dao động và rung động vật lý (reduces noise, vibration and vibration) nhờ hiệu quả tự nhiên của sợi dây nguồn tổng tư bản chất lượng tuyệt vời. Kiểm soát hiện tượng Electronic Damping of Microphonic Vibrations.
- Lắng nghe thật kĩ và chuyên sâu hơn, không gian nghe nhạc lúc này có vẻ như nhẹ hơn, khoan thai hơn, nếu trên dàn audio đỉnh cao thì âm thanh của sự uyển chuyển, điệu đàng hơn là có thật. Kết hợp với setup phòng nghe tuyệt vời! Miêu tả các từ ngữ mỹ miều thì rất dễ, các sếp hãy thưởng thức và cảm nhận sự nhẹ nhàng lả lướt của toàn bộ không gian phòng nghe, sự phối hợp nhịp nhàng của toàn bộ các tần số cao thấp. Nói chung là tính chất hài hòa (Audio Harmonic) rất cao.
- Rất, rất nhiều anh em Audiophile tham gia... thẩm âm chỉ xét nét các phân khúc âm thanh trong đoạn âm, đào sâu vào việc phân tích các chi tiết, tiếng động đặc biệt, từng đoạn biểu diễn của con âm, rồi sau đó đánh giá như một cái máy chấm điểm! Với các cao thủ như thế, chỉ cần đảo nghịch phase vài điểm trong hệ thống thì làm hài lòng họ ngay! Dễ quá mà!
- Độ ồn giảm nhiều rồi thì có thể thấy các tầng âm chính (Lo-Mid-Hi) nó có sự tách bạch, rõ ràng hơn nhưng không khô khan (do nhiễm noise, các nhiễm ồn tự phát, tự kích do chất lượng dây tổng có chất liệu đồng thấp) các tần âm cảm thấy có sự phân cách rõ rệt, nó là cho ta có cảm giác dường như phòng nhạc to hơn, sâu hơn. Thật tuyệt vời!.
- Tiếng hạ âm lúc này được kiễm soát tốt hơn, nghe nó mênh mông chứ không ùm ùm,lùng bùng nữa. Cái cảm giác mơn trớn của tiếng trầm sâu (không phải bass nha) này nó cũng quan trọng không kém. Các sếp nên chú ý nhịp âm trầm sâu hút này cũng như các nốt âm cao chót vót (super Tweeter) nó ảnh hưởng rất lớn đến sự rộng rãi khoai khoan thai của phòng nghe nhạc đỉnh cao.
- Độ động trong âm thanh hi end là sự kết hợp yếu tố mạch lạc, rõ ràng, nhịp nhàng và rất đàng hoàng của toàn hệ thống, chứ không phải như: Nhanh, mạnh, dứt khoát, và... cụt lủn nhe.
- Chất âm đặc trưng của từng thành phần máy lúc này: Từng model, từng đẳng cấp, nó thể hiện khá chính xác thân phận của nó, đẳng cấp cao: Hát hay! Đẳng cấp thấp hơn: Không hay bằng, dứt khoát là như thế. Ông nào phán lộn thì biết ngay hệ thống của ổng có sự trục trặc ở đâu đó, hoặc trục trặc trong... tâm hồn lúc thẩm âm.
Dây nguồn tổng quan trọng và cần thiết như thế
Thì sau đó các sếp nên nhớ có can thiệp thêm khúc đầu (Đồng hồ điện lực) như cầu dao CB, hay khúc cuối như ổ cắm, công tắc, CB, BACL thì đầu tư chất lượng và công suất cao nhất nhé.
Tính toán tiết kiệm hoặc thắt cổ chai ở khúc này nó làm suy yếu độ động của dàn âm thanh ghê gớm, âm thanh hụt hẫng là có thật. Nếu nhát không dám đầu tư thì cho nguồn tổng chạy thẳng vào đến tận dàn máy càng tốt, như vậy chúng ta có một nguồn điện 220v và vài chục Ampere, đúng với công suất ước muốn.
Kết hợp với hệ thống dây mass đất lúc này là tuyệt vời nhất để leo lên đến sự tận hưởng âm thanh... pha lê, kim cương! Chúc các sếp thành công (chắc chắn) và toại ý.
Trên đây là bài viết em tự lượm lặt từ kinh nghiệm,kiến thức có được và... bắt chước qua bao năm quần thảo audio. Nếu còn sai sót chi xin các sếp chỉ bảo và bổ xung thêm để chia sẻ cùng Audiophile Việt Nam.
Các sếp hãy tin tưởng là chính em (DũngAudio) viết bài trong tất cả chuyên mục. Chứ không có ai bày vẽ và... xúi giục nha, he he nhiều sếp xuống shop bắt em "trả bài" coi đúng hông?! He he, chắc chắn là em sẽ trả lời rằng... em... Google dịch!
Kĩ lưỡng chống chọi với các hiện tượng rung chấn trong mạch điện tử, mạch điện nguồn (Mechanical ringing)
Mà quên đi yếu tố đầu tiên và tối quan trọng là đấu nối chuyên nghiệp cho điện nguồn tổng từ đồng hồ điện lực thì mọi nỗ lực của chúng ta đôi khi trôi theo con dã tràng luôn. Nhất là ở các dàn AUDIO cao cấp đến cực kì Hiend.
Hiện tượng Mechanical ringing này nó tăng theo cấp số, hủy diệt, làm cho âm thanh không còn tính chất trung thực và tự nhiên nữa.
CB điện, nhất là CB tổng nhà, chúng ta nên đút nhét và siết với 1 dây, không nên siết với nhiều loại dây vào cũng 1 lỗ siết, vì với tiết diện từng tao dây to nhỏ và đường kính lõi khác nhau nó bị chênh lỗ cb, thì sự truyền dẫn là không đồng nhất.
Các tao dây không được siết chặt đồng đều, gây hiện tượng sinh nhiệt do mất cường độ, công suất cho dây sinh hoạt. Điểm đấu nối sai này nó tạo nhiễu xung kích dữ dội cho cáp điện Audio đấu song song kế bên, Dàn máy sẽ có tiếng ù lạ, âm thanh rất tệ, rất đau đầu để tìm ra nguyên nhân này!
Các chú thợ điện muốn làm cho lẹ, múc tiền nhanh hay làm ẩu! Ông chủ của dàn máy nghe lời bạn hữu, và huyễn hoặc cứng nhắc với một định luật vật lý truyền dẫn lý tưởng nào đó mà quên béng đi rằng đôi tay vụng về, không quan tâm đến sức bền vật liệu, không muốn đấu nối điện qua trung gian, không muốn đấu nối có nhiều đầu cos, trạm hàn.
Chính xác đây là nguồn cơn của sự phá hoại khủng khiếp nhất, đa số cứ nhét dây trần vào rồi siết ốc, y như đồ điện thời bao cấp! Các sếp nên biết rằng sự xung đột ấp do rung chấn điện từ bắt nguồn từ đấu nối ẩu nó tác hại gấp ngàn lần một mối hàn chì chắc cú.
Giải pháp tốt nhất là dùng Domino đấu nối từ bên ngoài thật chắc chắn rồi sau đó dùng CB đóng mở là tốt nhất. Cũng có thể dùng Domino 60A làm trạm trung gian dưới đồng hồ điện lực để chia điện sinh hoạt và audio để đảm bảo liên kết mối nối thật chắc chắn thì không còn lo nghĩ về sau nữa.
Bình luận