Mạ kim loại dẫn điện, dẫn tín hiệu trong phân khúc Hi end audio

Về nguyên tắc vật lý thì tín hiệu sẽ có ảnh hưởng từ cực nhỏ (phono) đến nhỏ (CDP, tape) đến lớn (pre) và cực lớn (âmly- power ra loa).

Âm ly khuếch đại tín hiệu lên gấp hàng ngàn lần để nghe được từ loa. 

Tín hiệu nhỏ nếu bị biến dạng do nhiều nguyên nhân (CD chuột, dây IC không chất lượng hàng bình dân (phát sinh nhiễu điện từ khủng khiếp), jack cắm lỏng lẻo và chất lượng chợ, bị nhiễu RF, chơi với CD Mp3) thì ra tới loa nó biến dạng cũng lên gấp cả ngàn lần.

Các linh liện kết nối ở đầu cuối (tín hiệu cực lớn) thì ít ảnh hưởng hơn đầu trên. 

Vì thế, các loại jack cắm hay adaptor cho audio người ta thường chọn các loại chất lượng nhất, và tất nhiên là các chất liệu dẫn điện tốt nhất (vàng, bạc, đồng...) với các bề mặt được xi mạ tốt nhất chống oxy hoá, để không bị mai một tần số cao, ảnh hưởng đến không gian âm thanh.

Xi mạ tốt nhất không có nghĩa là phải mạ vàng hay bạc mà với các loại phụ kiện phổ thông. Mạ Cr hay Ni cũng là một công nghệ quá tốt để chống lại yếu tố môi trường nóng ẩm bụi nhiều như ở Việt Nam. Mạ Cr, hay Ni cho độ bền bề mặt cực cao, thoải mái cho các diyer cắm rút liên tục mà chất lượng không giảm sút.

Các dân chơi Audio hiend với các máy móc đắt tiền và không có thời gian cắm rút liên tục thì đã có các phụ kiện mạ vàng – bạc để hoài không sợ ten (oxit hoá). Còn dân chơi như đại đa số chúng ta nên suy tính một chút trước khi ra tay, bởi vì các loại mạ Vàng và bạc như trên sẽ không chịu nổi khi các sếp cắm rút liên tục để thẩm âm. Các lớp vàng bạc đó rất mềm và dễ bị mòn cho nên nó lòi đồng ra hồi nào không hay. Mà ten đồng (oxit đồng) chỉ cần 1 lớp mỏng thôi thì âm thanh khác liền tắp lự (oxit đồng không dẫn điện). Nó không mất đi cái cơ bản mà nó mất đi cái thanh thoát của dải cao, mất đi cái lung linh nhất của âm thanh phòng nghe. Một chút xíu khó nhận ra nhưng với một dàn audio thật chỉn chu thì sự phân biệt là khá rõ ràng!

Ảnh minh họa một sản phầm gia công không hoàn hảo và sử dụng không đúng cách

Cho nên, với các loại phụ kiện cho audio ngoài yếu tố hoá học ra thì yếu tố vật lý và môi trường cũng tác động không kém đến chất lượng của sản phẩm. Vì vậy, tuỳ theo yếu tố cần thiết, quan trọng trong các hoàn cảnh và thói quen khác nhau mà chúng ta lựa chọn cho mình các loại phụ kiện sao cho kinh tế nhất, tốt nhất hiện tại.

Tất nhiên, phần bên trong của các lớp mạ kia phải là kim loại đồng rồi, không thể khác được. Tín hiệu Audio cực kì ghét kim loại sắt (Fe). 

Ngoại trừ đối với các dàn audio hi end đắt tiền đến rất đắt tiền - mọi cái có... chuyên viên lo hết thì đối với các dạng cao cấp và phổ thông hơn, mọi vấn đề kết nối hãy chắc chắn cấu tạo bằng đồng và mạ tốt thì chúng ta có thể yên tâm chơi rồi.

Shop em có lượm lặt linh kiện từ nhiều nguồn khác nhau, bình dân có, cao cấp cũng có, nhưng với cấu tạo kim loại phải đủ tính chất cơ, lý, hoá để phục vụ audio với khả năng đến đâu cũng cố gắng tạo ra các sản phẩm tốt nhất cho phép, được kiểm tra thường xuyên nguồn hàng nhập để bảo đảm tính chất ổn định cũa linh kiện audio (kiểm tra không phải bị loá mắt vì lợi nhuận, không chỉ bằng cảm quan mà dùng hết các phương pháp cơ, lý. thậm chí cả bằng hóa chất mạnh.

Vài dòng về thành phần kim loại cấu tạo nên phụ kiện cho audio

Rhodium (Rh)

Một thành phần của gốc bạch kim, là kim loại quý hiếm và đắt tiền. Rh cực kỳ bền vững và không bị ăn mòn. Hầu hết mọi người không biết về nó nhưng hầu hết các nhà sản xuất hiện đại đang thực thi công nghệ xi mạ Rh. Nhiều thử nghiệm với kim loại quí này và cùng với nhiều áp dụng thực tiễn khác nhau cho thấy rằng mạ Rh cung cấp âm trầm nhanh, mạnh mẽ, được kiểm soát. Một tầm trung rộng mở và cảm nhận cực kỳ rõ ràng. Với tần số trung bình và cao hơn, nó đạt sự cân bằng âm sắc.

Có nghĩa là vật liệu mạ Rh rất thích hợp với âm thanh trong phòng nghe hiện đại và rộng mở, nó cho một trường âm giàu nhịp điệu và độ vững vàng của âm sắc. Yếu tố tích cực đó nó làm cho chủ nhân cảm thấy cảm giác tích cực về độ động trong trình diễn các thể loại âm nhạc hoành tráng thật sự là một ấn tượng khoái chí khó quên!

Vàng

Là một kim loại dày đặc, mềm, cực kỳ dễ uốn và có tính bền vững cao nhất. Ở dạng tinh khiết vàng không bị oxy hóa trong không khí hoặc nước, tốt hơn so với Niken hoặc bạc, các chỉ số chống ăn mòn vượt trội. Độ dẫn điện cao cấp của vàng cũng được liệt vào vật liệu được khuyên dùng.

Vàng mềm hơn Rhodium và bề mặt không phẳng. Theo thời gian, một số bào mòn diễn ra do cắm rút, vì thế khi sử dụng các thiết bị có mạ vàng chúng ta nên cẩn thận cắm rút thật nhẹ nhàng, vặn siết tiếp điểm kết nối thật vừa tay.

Một số kinh nghiệm cho thấy cho thấy rằng mạ vàng tạo ra một tầm trung âm ấm hơn, hơi đầy tiếng một chút và lãng mạn, ít bị kiểm soát giữa âm trầm sâu, các yếu tố tần số cao và trung cao ngọt ngào hơn và do nó ít được mở rộng hơn mạ Rhodium. Cho nên, nó phụ thuộc vào thiết bị được kết nối, để cuối cùng là áp dụng cho các tiêu chuẩn thẩm âm theo gu nhạc và cách tương thích cho một phòng nghe nguyện ý.

Bạc

Rất dễ uốn và hơi cứng hơn vàng. Bạc nguyên chất phân biệt chính nó với độ dẫn điện và nhiệt cao nhất và điện trở tiếp xúc thấp nhất của bất kỳ kim loại nào. Nó bị xỉn màu khi tiếp xúc với không khí hoặc nước với ozon hoặc hydrogen sulfide và tạo thành sự xỉn màu quen thuộc, bạc sulfua.

Bạc có hiệu quả trong việc bảo vệ quá trình oxy hóa nhiệt đồng trần và tăng độ dẫn điện của lớp chắn bện. Âm thanh của dây dẫn đồng mạ bạc chi tiết và mở hơn vàng nhưng hơi kém tự nhiên hơn Rhodium. Nó cung cấp một âm trầm rất chặt chẽ và chi tiết tầm trung, cộng với tần số cao mở rộng với một xu hướng hướng tới chi tiết hơn là sự ấm áp.

Đồng

Là một kim loại rất dễ uốn và độ cứng thấp của nó là một trong những lý do cho độ dẫn điện và nhiệt cao của nó, thứ hai cao nhất trong số các kim loại tinh khiết.

Đồng là một chất dẫn điện tốt vì có rất nhiều “electron tự do” có thể mang dòng chảy hiệu quả. Những electron tự do này không liên kết với các nguyên tử đồng mà thay vào đó tạo thành một đám mây electron xung quanh bên ngoài của nguyên tử và di chuyển qua chất rắn rất nhanh.

Thử nhiều với các loại nhạc cho thấy rằng dây đồng hoặc mạ đồng tạo ra một âm thanh tương tự như vàng. Tần số trung âm hơi ấm, một nền âm dày lớn lớn, và tần số cao tương đối ngọt, quyến rũ nhưng không mở rộng như vàng hoặc đặc biệt là Rhodium.

Niken (Ni)

Là một kim loại được dùng nhiều nhất trong lĩnh vực công nghiệp xi mạ bảo vệ bề mặt vật liệu cũng như tính chất chống xói mòn cao và kinh tế nhất của nó.

Trong nhiều trường hợp ở mức độ hợp lý, Ni được mạ nó thấm khá sâu và làm láng trơn bề mặt vật liệu đồng hay dây đồng. Nó giải quyết được vấn đề về sự phát sinh tiếng ồn ở tần số cao cùng với tính chất dẫn diện thấp hơn vàng và bạc một chút thì tình cờ nó giảm được rất nhiều âm thanh gay gắt, ồn ào không mong muốn. Điều này rất dễ thấy ở các dàn audio vintage, âm thanh cổ đầy mộng mị, liêu trai.

Vài công năng phụ "không đáng kể" của tính chất xi mạ Rhodium của các vật liệu, linh kiện, phụ kiện audio mà số đông chúng ta đang xử dụng mà ít để ý đến như chống một chút tiếng ồn, chống một chút độ rung trong các tiếp điểm tín hiệu, chống một tí ti sự nhiễm từ nội vi hay nhiễm nhiễu ngoại vi. Và sau đó, các cái "không đáng kể" đó, nó làm đẹp thật đẹp cho các bờ nét của âm thanh cuối cùng được nghe thấy từ cặp loa, mà nói cho đúng hơn là nghe thấy từ căn phòng nghe yêu quí của chúng ta!