Bàn về độ ồn và nhiễm nhiễu điện từ trong audio
Độ ồn trong âm thanh cao cấp
Độ ồn trong âm thanh cao cấp được biết đến bởi các khoảng lặng trong từng nốt nhạc nó thể hiện như thế nào, và trong 1 đoạn nhạc có cả trăm khoảng lặng biến đổi linh hoạt và rất nhanh. Vì thế nó dễ gây sự chồng âm hay níu đuôi nhau, nhất là ở các đoạn cao trào và nhịp độ hối hả hoành tráng của các dàn nhạc. Cái đó còn dễ phát hiện hơn, chứ nếu như chỉ nghe âm thanh chậm rãi thì sao? Nếu càng tĩnh thì càng thấy nhiều âm nhạc hơn.
Nói riêng về nhiễm nhiễu điện từ trong audio thì nó làm độ tĩnh trong âm thanh bị suy giảm đáng kể. Vì vậy, setup dàn máy và phòng nhạc là công việc mà ta thường tính đến và nói là làm cho bớt dội có nghĩa sâu xa rằng đó là tìm kiếm sự tĩnh lặng, và khi đạt yêu cầu rồi thì sẽ biết đẳng cấp của từng thiết bị trong dàn máy nhanh mà thôi.
Hehe đơn giản, dễ hiểu. khi các bác đi làm về mệt - mở máy lên - vặn to lên, càng to càng tốt - nghe 1 hồi thấy mệt hơn... Đường còn dài lắm nhe. Mở to lên - càng nghe càng đã - nói chuyện với nhau không cần hú to thì xin chúc mừng. Chỉ một câu ngắn này thôi, từ lúc chưa hiểu, đến lúc hiểu ra và setup dàn máy và phòng nghe, em mất... 9 năm.
Các sếp thân mến!
Nhiễm nhiễu điện tần số cao trong dòng điện cũng như trong âm thanh nó làm cho phòng nghe của chúng ta dường như "nhỏ" hơn, ca sĩ của chúng ta dường như "trẻ" hơn, "hát" có vẻ "gồng" hơn. Nếu 1 ngày nào đó, các sếp thử bộ nguồn, lọc điện có dòng điện tốt hơn và rồi thấy ca sĩ hạ giọng "trìu mến" hơn, phòng nghe thấy "rộng" ra. Thì bộ nguồn đã phát huy tác dụng rồi đó.
Cũng cần nói thêm rằng việc đấu nối các ổ cắm, các phích cắm thật chắc chắc là điều cần thiết, nếu không thì mọi điều trên đều... vô nghĩa.
Nguồn AC từ ổ cắm trên tường có điện thế 100V-120V hoặc 220V, dạng sóng hình Sin, có tần số 50Hz/60Hz sẽ là nguồn điện cung cấp cho hệ thống âm thanh của chúng ta thông qua một dây dẫn gọi là dây nguồn (dây dẫn nguồn). Cũng chính nguồn điện này cung cấp cho tất cả các thiết bị điện sinh hoạt khác trong nhà của chúng ta, cho những nhà hàng xóm, thậm chí cho các nhà máy đang dùng chung với mạng lưới điện của ngôi nhà chúng ta.
Các thiết bị điện sử dụng chung nguồn điện AC này sẽ tạo ra tín hiệu nhiễu, tín hiệu này sẽ phản hồi về và theo đường dây dẫn nguồn AC đi vào hệ thống âm thanh. Tín hiệu nhiễu này gọi là nhiễu điện từ (EMI), nhiễu hệ thống.
Các thiết bị có thể gây nhiễu
Một số thiết bị điều chỉnh ánh sáng như công tắc, tủ lạnh, máy xay, máy bơm,máy sấy tóc sẽ tạo ra nhiễu tần số cao cho đường dây dẫn nguồn AC. Máy hút bụi và một số thiết bị điện có sử dụng motor ở mỗi chu kỳ ngắt mở của chổi than sẽ sinh ra tia lửa điện nhỏ cũng là nguyên nhân gây nhiễu nặng cho đường dây dẫn nguồn.
Các loại xe cộ chạy ngoài đường cũng tạo nhiễu cho nguồn điện. May mắn là các loại xe sử dụng vít lửa kiểu cũ đã có phần mai một rồi.
Dây dẫn nguồn cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các trạm phát sóng AM, trạm thu phát điện thoại vì bản thân các dây dẫn nguồn hoạt động như một trạm antenna. Tín hiệu AM - FM - RF sẽ xếp chồng lên điện áp có tần số 50/60Hz - Có thể nói mạng dây nguồn của chúng ta trong hệ thống là 1 cây... ăng ten vô hình đó.
Một nguyên nhân khác có thể gây nhiễu EMI chính là hệ thống âm thanh của chúng ta. Đầu máy CD, DVD, các thiết bị xử lý số, các thiết bị chuyển đổi CD hay bất kỳ thiết bị nào có sử dụng bộ vi xử lý, chúng gây nhiễu cho nguồn điện bằng cách truyền các tạp nhiễu này đến dây dẫn nguồn điện thong qua các dây kết nói tín hiệu bên trong chúng.
Các tạp âm này sẽ theo đường dây nguồn đi vào vùng tiền khuếch đại và bộ nguồn của các thiết bị âm thanh, làm hạn chế khả năng trình diễn âm nhạc của thiết bị này. Đó là nguyên nhân em không khuyến khích cắm nguồn dàn phim chung với dàn audio!
Ngoài việc gây nhiễu cho đường nguồn AC, các thiết bị âm thanh có thiết kế mạch điện số cũng gây nhiễu cho các thiết bị khác bằng cách phát ra sóng vô tuyến hay sóng RF qua môi trường không khí. Các mạch số hoạt động bằng xung nhịp và các chuyển mạch điện tử trong dải tần số của sóng AM. Vì vậy chúng sẽ tạo tín hiệu nhiễu RF, tín hiệu nhiễu này rất dễ dàng đi vào các thiết bị điện tử của chúng ta.
Như vậy các sếp thấy rằng dàn máy cao cấp của chúng ta phải sử dụng một nguồn điện “bị ô nhiễm” bởi vô số các loại nhiễu và xung từ hệ thống điện và môi trường bên ngoài. Những xung nhiễu này làm hạn chế khả năng trình diễn âm thanh của dàn máy. Điều này cũng dể dàng giải thích tại sao khi nghe nhạc ban đêm cảm thấy hay hơn ban ngày. Bởi vì hầu hết các thiết bị điện của thiên hạ không hoạt động nữa.
Nếu các sếp vẫn chưa tin? Và đây, một minh chứng có thể thấy rõ ràng với dạng tín hiệu cực nhỏ từ nguồn phát ảnh hưởng thế nào nếu thiếu triệt nhiễu:
Tín hiệu phono!
Chúng ta biết rằng tín hiệu này nhỏ hơn gấp trăm lần tín hiệu từ CD. Cần phải khuếch đại bằng phono box lên tín hiệu tiêu chuẩn như CD, tape, và vấn đề là ở đây. Ở trên ống cần của mâm LP (tonearm, bằng kim loại), bên trong có dây chuyển tín hiệu từ bụng kim ra ngoài, vì thế Tonearm cũng có nghĩa giống như là 1 giáp kim loại của 1 dây tín hiệu thông thường, cho nên tonearm phải thoát ra mass vỏ máy với 1 sợi dây mass nhỏ chạy theo dây tín hiệu chính kết nối vào âmly hoặc pre hoặc phono box, có cọc mass kế bên lỗ phono in.
Nếu ta thử không kết nối mass ống cần LP vào mass máy chủ thì điều gì sẽ xảy ra? Nhiễu ù kinh khủng, không thể nghe nhạc được! Đó là vì tonearm không được thoát mass, thoát nhiễu, cho nên biến thành cây ăng ten hấp thu sóng cao tần gây nhiễu nặng trên đường tín hiệu âm thanh nhỏ bé của phono.
Còn tín hiệu từ CD đã đủ lớn để lấn át mất các tiếng ù xì đó. Nhưng thực tế là xung nhiễu vẫn đu bám và làm cho âm thanh yếu đi sự thanh thoát tự nhiên.
Một thiết bị lọc nguồn không thể làm cho hệ thống âm thanh không hay trở nên hay lên được, chúng chỉ đơn thuần tạo ra môi trường nguồn AC sạch, thích hợp cho hệ thống âm thanh trình diễn hết khả năng của mình mà thôi.
Một thiết bị lọc nhiễu tốt sẽ cho thấy lợi ích rõ rệt của nó đối với tín hiệu âm thanh, nó sẽ tạo ra một nền âm “tinh khiết” ít tạp âm và nhiễu. Âm nhạc sẽ sống động hơn trong môi trường này. Tiếng treble sẽ êm và bay bổng hơn.
Không thể thưởng thức âm nhạc một cách trọn vẹn mà không có thiết bị nguồn tốt và lọc nguồn cho hệ thống âm thanh.
Nếu các sếp chưa thử trang bị một thiết bị lọc nguồn cho hệ thống âm thanh của mình, sẽ không chứng kiến được hệ thống âm thanh của mình trình diễn với 99% khả năng của nó như thế nào.
Các sếp thân mến. Chú ý là mọi điều trên đều vô nghĩa một khi dàn máy của chúng ta setup không hợp lý. Có nghĩa là với cái cơ bản đầu tiên: Âmly và loa thật phải tương đồng, thoát ra tất cả các tính hiệu âm thanh mà đầu cd phát ra dù nhỏ nhất, thoải mái và thanh thoát.
Cẩn trọng hơn với hệ thống phối ghép sau cho cái stereo thật tốt rồi thử với BACL và lọc nguồn vào rồi chúng ta có thể yên tâm hưởng thụ cuộc sống âm nhạc.
Bình luận