Các sếp thân mến! Sở dĩ em rất dài dòng nói về nhiều vấn đề dây dẫn cũng như các phụ kiện, thiết bị ngoại vi cho audio, cho dàn máy vì chính nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng âm thanh cũng như cái cách nó trình diễn trường âm trong phòng nghe của các sếp.

Chính vì tự thân chúng ta phải phối ghép, cắm rút, kê kích các thành phần máy trong phòng nghe. Cho nên, có các chi tiết phải lưu ý để cuộc chơi Audio được thăng hoa và dài lâu, tránh được nhiều sai lầm hoặc không coi trọng các vấn để tưởng đơn giản nhưng cực kì quan trọng này.

Tất nhiên, em cũng đang... kinh doanh các sản phẩm dạng này cho nên..he he nên rắn mắt một chút mong các sếp ủng hộ.

Các máy móc, loa đài thì các hãng lớn đã tính toán trong quá trình thiết kế rồi sản suất. Nó chuẩn và chỉnh chu từng phần, từng khối mạch điện tử, từng bó dây kết nối, thiết kế công phu, playout kĩ lưỡng để tránh các xung đột điện tử diễn ra trong khi máy đang hoạt động và tùy theo đẳng cấp, giá trị kinh tế của từng cái máy nên... miễn bàn! 

Còn ngoại vi của cái máy đó là gì? Đó là từng sợi dây dẫn RCA, XLR, speaker..., từng cái linh kiện, phụ kiện cắm rút để liên kết các thành phần máy với nhau, từng sợi dây nguồn cấp điện, chân chống rung, từng các ổ cắm điện. Nói chung là các thành phần ngoại vi cho máy audio. Các thành phần này các sếp cần phải quan tâm kín kẽ vì chính nó cũng là một thành phần quan trọng không kém cái máy đắt tiền kia nếu không muốn nói nó cũng là một cái máy luôn! Các loại cắm rút ngoại vi này ú ớ một chút thôi thì dàn máy cả chục ngàn Trump nghe.

Giá trị còn dưới phân nửa mà thôi.

Các thành phần dây dẫn hay phụ kiện kết nối, nó bị ảnh hưởng rất lớn bởi các yếu tố vật lý chính sau đây: 

- Hiệu điện thế: Từ vài mV tín hiệu đến vài V cho dây loa, cho đến cao thế 110v-220v hoặc hơn nửa (300v -900v trong mạch). Cái này dễ, ai cũng biết xài đồ gia dụng nhiều thì biết.

- Cường độ, công suất: Cũng dễ. Cứ máy bự, càng bự càng mạnh, dây nhợ tương thích. Cứ xài đồ gia dụng nhiều thì biết.

- Trở kháng: Cũng khá dễ. Cứ dây bự thì ok salem, khỏi lo phát sinh nhiệt trên dây, trên máy. Cứ xài đồ gia dụng nhiều thì biết. 

- Tính chất của kim loại dẫn điện: Ai cũng biết. Cứ hễ nguyên chất là ok. Bạc, đồng dẫn điện tốt nhất. Đồ gia dụng ít quan tâm đến vấn đề này. Các vấn đề về đùn ép, xi mạ, đông lạnh gì gì đó thì cứ để hãng lo, mấy các cách đó để làm tốt hơn các hiệu ứng bên dưới đây.

- Cảm kháng: Phát sinh và kí sinh! Chính các cách thiết kế dây nhợ nó tạo nên các tác động vật lý này, nó gây ảnh hưởng tới các dao động của tần số của tín hiệu cũng như điện thế. Tích cực thì nhiều, tiêu cực thì cũng gớm, trên các tần số viễn thông cũng như audio, mà tín hiệu dòng điện di chuyển trong mạch, nó triệt tiêu các tín hiệu tiêu cực phát sinh hay là triệt tiêu bớt tần số hay nhất của tín hiệu mong muốn? Ít ai biết đến vấn đề này, xài đồ gia dụng thì không cần quan tâm.

- Dung kháng: Phát sinh và kí sinh. Các thiết kế dây dẫn trong sản xuất, đồ nghiêm túc hay đồ... ruồi bu. Nó tác động rất lớn. Sau đó thì các cái cách liên kết, chạy dây, đấu nối của chính người chủ dàn máy nó làm cho âm thanh sau đó cáu gắt hay mềm mại, nhởn nhơ. Tào lao hay đỉnh cao?

Ảnh hưởng (tích cực và tiêu cực) của hiện tượng này nó làm cho tổng thể âm thanh trên dàn audio có thêm hoặc mất thêm nhiều tác động ngoại ý. các liên kết từng nốt âm, từng khoảng lặng không được như mong muốn mà cụ thể đó là thằng cha ca sĩ này hôm nay nó hát sao không thoải mái bằng ngày hôm qua. Ít ai biết đến vấn đề này, xài đồ gia dụng thì không cần quan tâm.

- Nhiễu xung đột và nhiễu ngoại vi: Cái này thì nhiều người biết nhưng hay bị lẫn lộn tùm lum. Nhiễu nó phát sinh từ các hệ thống viễn thông, môi trường, gây cảm cúm cho dàn máy. Nhiễu phát sinh từ các sản phẩm dùng điện để sinh hoạt trong nhà cũng là tác nhân gây hại cho âm thanh. Đó là nhiễu ngoại vi.

Chính bản thân các thành phần máy audio, bộ nguồn, ổn áp, các cách setup sai lầm thì nó tự thân cũng gây ra nhiều vấn đề về cộng hưởng điện từ và hình thành nhiễucộng hưởng tác hại trực tiếp và mất cân bằng nghiêm trọng độ tĩnh của phòng nhạc, và vấn đề còn lại là chất lượng các phụ kiện, dây dẫn, bộ nguồn. 

Nếu chất lượng sản xuất không đạt chuẩn, nếu không có sự cẩn thận chỉnh chu trong cách cắm rút (làm hư hại cho sản phẩm, quá trình này diễn ra từ từ trong các dây dẫn cũng như phụ kiện như gãy nứt, trầy sướt, bị oxit hóa) thì các nó tự nhiên phát sinh ra nhiều tác động vật lý điện tử tiêu cực làm cho tín hiệu audio đang được truyền dẫn trong mạch, trong dây có thêm các thành phần kí sinh (các sốc điện li ti), nó lớn dần qua nhiều quá trình truyền tải và phóng đại bởi âmly và cuối cùng ra tới loa thì âm thanh không có được sự tĩnh lặng cần thiết. Đó là nhiễu xung đột.

Tất cả các loại nhiễu điện nêu trên thì nhiễu phát sinh do sự thiếu hiểu biết của dân chơi là điều gây tác hại lớn nhất. nó làm cho dàn audio của chúng ta ồn ào một cách không chịu nổi! đồ chơi bình dân thì nó rích róng, la lối um sùm. Đồ lớn, mắc tiền thì nó rổn rảng, sắc bén và lạnh ngắc. Chấm hết! Âm thanh đâu ra đó, mỗi nơi một nhúm!

Ít ai biết đến vấn đề này, xài đồ gia dụng thì cũng không cần quan tâm.

- Chế tác và thi công: Những thành phần trong dàn máy audio như đi dây nguồn tổng, cắm các phích điện, cắm cho cái ổ điện, đấu nối dây điện, dây loa, dây tín hiệu.

Thậm chí em yêu khoa học, tự bắt vít đấu nối dây nguồn, chế tác bộ nguồn như ổ cắm điện hoặc BACL. Hoặc chế tác hàn, siết các phụ kiện cho dây loa, dây tín hiệu, cho đến các rắn mắc chuyên sâu: Đào bới các máy audio ra nâng cấp phụ kiện, chích chọt, khoan phá tè le. he he biết ít thì chỉnh trang mấy cái phụ kiện ngoại vi. Biết nhiều thì thọt mỏ hàn quậy lung tung con bọ hung.

Cái này nó có hai vấn đề, một là thành công rực rỡ, cứ đúng nguyên tắc vật lý và kinh tế thì rất tích cực, cải thiện thấy rõ. Mức độ chuyên nghiệp của từng người tới đâu thì chỉ nên làm tới mức đó.

Vấn đề còn lại thì nó xảy ra rất nhiều trên tình hình hiện nay và thực tế là có rất nhiều sếp đang làm cho dàn máy mình hát dở đi nhiều lần mà cứ tưởng chất âm hay quá, rõ ràng quá, độ động quá mà không biết rằng trường âm nó cụt lủn, mất sự liên kết hài hòa, âm thanh rổn rảng khó chịu nếu muốn nghe lâu.

Chính cái sự tư vấn của các tay chơi chuyên nghiệp, sự uyên bác về các định luật, lý thuyết sách vở nó làm cho ta mất cảnh giác mà bỏ qua các yếu tố quan trọng hơn, nguy hiểm hơn có thể làm hại hoặc thậm chí làm tiêu luôn cái máy đắt tiền của chúng ta. Đó là gì? Tay chân lóng ngóng, không được khéo léo. 

Thi công chế tác đúng định luật nhưng... quá ẩu! Thiếu sự liên kết đồng bộ giữa quy luật vật lý điện tử, hóa học và sức bền vật liệu (ví dụ như muốn dòng điện vào thẳng BACL, không thích CB công tắc... bèn tuốt dây ra, chập lại xoắn vặn bằng tay, lấy băng keo điện quấn lại. Xong! Quá trực tiếp, nhưng quên là cái cách này nó dùng cho dây điện solid, dây đồng cứng. Chớ dây đỉnh cao của chúng ta tao dây nhuyễn hơn thì đâu có được, nó đâu có ôm sát và cứng ngắc như dây solid.

An toàn về sức bền vật liệu với cái cách ưu việt nhất cùng với vật liệu tốt nó quan trọng bậc nhất cho các phụ kiện, dây nhợ đỉnh cao hoạt động hết chức năng, đáng đồng tiền bát gạo các sếp đã bỏ ra chứ không phải ngậm đắng nuốt cay, lộn ruột, cay cú và không biết đó là tại mình mà ra. Uyên bác, mạnh mẽ, dám nghĩ dám làm, nhưng lóng ngóng, vụng về đó là ông nội của sự phá hoại khủng khiếp!

Các sếp nên nhớ rằng cái vế cuối cùng này nếu nó không đạt được yêu cầu tối thiểu thì tất cả tất cả các vế trên đều vô nghĩa.

Ít ai biết đến vấn đề này, xài đồ gia dụng thì không cần quan tâm! Nhưng các sếp cũng ráng quan tâm nhé, kể cả đồ gia dụng, hic hic an toàn cho thiết bị, đó là bảo vệ hạnh phúc gia đình.

Chất dẫn điện thường được làm bằng đồng hoặc đồng mạ bạc

Thường thì dây đồng sẽ được ghi cụ thể phần trăm lượng đồng nguyên chất và đối với những dây loa cao cấp, con số này có ý nghĩa rất quan trọng. Một dây đồng nếu được ghi là 99.997% nguyên chất thì có nghĩa là dây dẫn đó có 99,997% là đồng còn lại 0.003% là tạp chất.

Tạp chất này có thể là sắt, lưu hùynh, antimol, nhôm, thạch tín. Những dây đồng có mức độ đồng nguyên chất cao hơn thường được gọi là dây đồng “sáu số chín” với phần trăm của lượng đồng nguyên chất lên đến 99.99997%. Nhiều người cho rằng mức độ đồng nguyên chất của dây càng cao, âm thanh sẽ càng hay.

Một số dây đồng được biết đến với tên gọi là OFC hay còn gọi là đồng không bị oxy hóa. Đây là lọai dây đồng mà các phân tử oxi đã được loại bỏ, hay nói đúng hơn là đã được giảm bớt bởi vì thực tế, việc làm mất hoàn toàn các phân tử Oxy trong dây đồng là điều không thể. So với dây đồng thông thường có khoảng 250 phân tử oxy trên một triệu phân tử đồng thì dây OFC chỉ có 50 phân tử oxy. Việc làm giảm đi số phân tử oxi này giúp làm chậm lại quá trình hình thành đồng oxit trong lõi dây, đảm bảo cho chất dẫn điện giữ được sự truyền dẫn ổn định và không làm giảm đi chất lượng của dây.

Một loại đồng khác được gọi là đồng LC. LC (Linear crystal) là thuật ngữ được dùng để mô tả cấu trúc của dây. Cấu trúc của dây đồng có dạng thớ và các thớ này được xem là những điểm gián đọan rất nhỏ trong dây sẽ gây ra những ảnh hưởng bất lợi cho các tín hiệu khi truyền ngang qua chúng. Khu vực xung quanh các thớ họat động như những mạch nhỏ có độ tự cảm, điện dung và hiệu ứng của một diode. Một dây đồng thông thường với chiều dài 1 foot (khoảng 0,3048m) sẽ có khoảng 1500 thớ trong khi đồng LC cùng chiều dài đó chỉ có 70 thớ. Cần phải lưu ý rằng dây đồng không có cấu trúc đẳng (?) hướng mà là ngược hướng với nhau. Tất cả các dây đồng khi được kéo thành những sợi nhỏ có kiểu cấu trúc dạng chữ V xuôi hoặc ngược và điều này giúp giải thích tại sao một số dây sẽ cho âm thanh khác đi khi bị đảo ngược lại.

Chất dẫn điện được tạo ra bằng cách nung chảy những thanh đồng dày và sau đó kéo thành những sợi dây đồng mảnh. Một kỹ thuật khác nhưng đắt tiền và ít khi được sử dụng đó lá “as-cast”, không cần thực hiện giai đoạn kéo mà nung chảy các thanh đồng dày đến khi đạt được độ mảnh như mong muốn.

OCC (Ohno Continuous Casting) là kỹ thuật kéo dây đồng tiên tiến nhất hiện nay và dây đồng khi được ứng dụng kỹ thuật này được gọi là đồng OCC. Đồng OCC chỉ có một thớ trên chiều dài 700 feet của dây đồng, ít hơn rất nhiều so với cả đồng LC và nhờ đó tín hiệu âm thanh thay vì phải đi ngang qua ranh giới của các thớ thì sẽ được truyền đi một cách liên tục hơn. Kỹ thuật OCC có thể được thực hiện trên các dây đồng có độ nguyên chất khác nhau, chính vì vậy không phải tất cả dây đồng OCC đều là như nhau.

Một chất liệu quan trọng nữa nhưng ít đựơc sử dụng hơn đó là bạc. Dây loa và dây tín hiệu được làm từ bạc rõ ràng là có chi phí sản xuất đắt hơn so với những dây làm từ chất liệu khác tuy nhiên chúng có rất nhiều ưu điểm. Mặc dù khả năng truyền dẫn của bạc chỉ cao hơn đồng một chút nhưng bạc khi bị oxi hóa vẫn dẫn điện tốt và không gây ra nhiều vấn đề cho tín hiệu âm thanh như đồng oxit. Kỹ thuật kéo dây bằng bạc cũng giống như cách kéo dây đồng.

Tại sao cũng là sợi dây đồng, dù là dây nguồn hay dây tín hiệu cũng như dây loa... Dù là của hãng này hay hãng khác, nhiều kiểu dáng khác nhau... nhưng nó có cái cách truyền dẫn khác nhau rõ rệt, nhất là truyền dẫn các tín hiệu âm thanh và càng đi xa thì yếu tố chênh lệch chất lượng càng lớn. Bỏ ra các cách chống nhiễu ngoại vi, kết cấu sản xuất thì các sếp cũng phải thấy rằng các kiểu dây đồng nó cho âm thanh khác nhau dù là nhìn về hình thức sợi đồng thì nó giống nhau... Đó chính là cách sắp sếp các phân tử đồng thật tuyệt vời của nhà sản xuất dây khét tiếng.

Ngoài việc sản suất và phân phối các loại dây cho thị trường tiêu dùng bình dân cũng như cao cấp thì với 1 hãng lớn, họ cũng thường xuyên nhận được các đơn hàng cực kì chất lượng để phục vụ quốc phòng, hàng không... và trong đó, phục vụ audio hi-end cũng là một yếu tố thực tế và có thị phần nhỏ hơn. Các phân tử đồng được sắp sếp như thế nào thì đó là công nghệ đặc biệt của hãng, chúng ta biết rằng để sắp sếp phân tử Cu thật tốt nhất thì đó là sự tinh khiết! yếu tố đầu tiên... và yếu tố quyết định để các phân tử đồng đó càng khít càng tuyệt vời hơn. Người ta sử dụng rất nhiều cách, ví dụ như đông lạnh (-192 độ C) ở một áp suất nào đó cho các sản phẩm đã hình thành. 

Rồi cao cấp và tuyệt vời hơn thì với các sản phẩm đang hình thành trong lò luyện kim, họ có công nghệ cho sản phẩm nguội dần từ trong ra ngoài - khác hẳn để nguội tự nhiên thông thường: nguội từ ngoài vào trong - khiến các phân tử đồng lúc cô đặc và nguội lại được sắp sếp với 1 cấu trúc thật sự là tuyệt vời nhất: Chắc khít và hầu như không có các thớ xốp bên trong dây đồng hay phụ kiện đồng.

Các sếp hãy ví von cục nước đá được làm đông từ dưới lên (tủ lạnh cổ điển)ít bọt khí và được làm đông từ trên xuống do quạt (tủ đời mới).

Điều này cộng với công nghệ xi mạ tiên tiến và thiết kế thẩm mỹ công nghiệp nó cho ra đời các sản phẩm thật sự là một ước mơ cho dân chơi audio chúng ta. Các sản phẩm hi end này khi thẩm âm trên dàn máy thì nó dứt khoát là sự trình diễn nó khác hẳn hồi nãy nhiều, tất cả các vấn đề tiêu cực đã được sử lí và yếu tố tích cực nổi trội cấp kì.

Điều này đã làm nên tên tuổi lớn của các hãng nổi tiếng thế giới như Nordost - Zensati - Furutech - Audiotechnica, Crytal, WBT... với các sản phẩm hổ báo

Với các cách sản xuất thật xuất sắc và đặc biệt này, để thưởng thức được hết cái giá trị của sản phẩm thì quá trình thi công, chế tác cuối cũng nó quyết định sự thành công của một sản phẩm. Các sếp nên nhớ rằng, cuối cùng sau hàng loạt công đoạn máy móc hiện đại thì cũng dùng cách thủ công kết nối cuối cùng mới hình thành sản phẩm để sử dụng. Sự kiên nhẫn và khéo léo của người thợ là vô cùng quan trọng, nó quyết định đến sự thành công hay sập tiệm của cả một thương hiệu lớn trong tư tưởng người tiêu dùng luôn!

Các sếp dùng dây hoặc các thiết bị cao cấp thì trong quá trình chế tác phải thật sự biết mình đang làm gì và phải hiểu biết nhiều hơn về các cách đấu nối chuyên dùng. Chứ không phải cứ làm theo cảm tính, cắm rút theo... sức khỏe và phong cách. xong đóng điện thấy... có điện! Tưởng là đã Hi end! Thường thì sự uyên bác kéo theo táy máy nhưng quá vụng về thì đó là ông nội của sự phá hoại, cái khủng khiếp của phá hoại nó tạo phản ứng đây chuyền âm thanh từ cd đến loa! và sau đó tẩu hỏa nặng do không biết cái tầm bậy nó nằm ở đâu trong hệ thống nữa. Mà đau một cái là mấy ông nội không phá đồ mình mà phá đồ... con chuột bạch.