Phần 2 - Tiếng ồn ảnh hưởng như thế nào đến âm thanh nghe nhạc cao cấp của chúng ta?

Nhiệm vụ của cái Preamplifier

Đó là gọt dũa, tinh chỉnh bớt cái hum, cái ồn đa tần số mà cái CDP hoặc dây nhợ bị... phơi nhiễm RF. Sau đó khuếch đại lên vài chục lần.

Tín hiệu âm thanh, nom na sau khi đi qua cái pre thì nó có phần tròn trịa, nét hơn trước nhiều... Vấn đề còn lại là có có gọt sạch trụi lủi hết hay không là tùy thuộc vào tính chất và chất lượng các linh kiện điện tử bên trong nó. Có nghĩa là càng dữ tiền càng hay! Âm thanh sau khi đi qua cái Pre thì ngoài sự trung thực ban đầu ra thì khi được vặn volume to hơn, tính ổn định của nó vẫn được giữ vững, không bị chồng lấn lung tung và cuối cùng thì độ ồn méo cải thiện rất nhiều khi không có pre

Đầu tư cho cái Pre, ngoài thẩm âm để tìm kiếm sự hài hòa cho nó với Power (Kháng trở vào ra phù hợp) thì đẳng cấp của nó quyết định hoàn toàn âm thanh to rộng trong phòng nghe của các sếp! 

Không có chuyện đầu tư cho có hình thức mà bảo nó hay được. Nếu thử CDP chơi thẳng vào power mà cảm thấy hay hơn thì cất cái pre đi, hoặc để làm kiểng cho vui mắt! Nhưng nhớ để xa xa ra kẻo cái máy không hoạt động nó làm nhiễm nhiễu cao tần cho hệ thống đang hát.

Có một cái pre chất lượng và ưng ý rồi thì người ta thường phát sinh ý nghĩ có thể nâng cấp cho nó hát hay hơn trước được hay không?

Còn tùy vào các trường hợp cụ thể, đa số thường rơi vào các loại máy vintage hay pre đèn nhiều hơn. Các loại cao cấp và đời mới tạm thời loay hoay cho nguyên bản, để chừng chục năm nửa hẵng tính. Và đa số còn lại thì sự thành công là điều chắc chắn. Các con tụ tị lâu năm đã xuống cấp cần thay thế ngay. Chú ý là thay thế rồi nâng cấp luôn, cho nên kiếm cái loại tụ cao cấp có dung kháng thích hợp và điện dung lớn hơn cũng tốt hơn. Nâng cấp cái pre, các sếp nên đầu tư cho tới luôn nha, nó còn quan trọng hơn cục pow nhiều

Power amplifier:

 Cục công suất, nhiệm vụ là để khuếch đại tín hiệu âm thanh to bự hơn gấp hàng ngàn lần để là cho cái củ loa nhịp loạn xạ và tạo ra âm thanh mà ta nghe thấy được. 

Âm thanh này nó biến động dữ dội và với các nhịp độ khá mạnh với tốc độ không đo đếm được (Các dao động cực thấp <30hz đến trung 1khz và đến cao >10khz). Các loại tần số này nó phối hợp, đan kết, bổ khuyết và cộng hưởng nhau để tạo ra tiếng động hay âm thanh mà tai ta cảm nhận được.

Vậy muốn cho cặp loa nó kêu hay muốn nó hát? Thế thì chỉ cần chú ý một chút xíu về trở kháng của nó và cặp loa, chỉ cần tương đồng thì ok rồi. Ví dụ như chơi loa 4 ohm thì power cũng đánh được với 4 ohm, hoặc 8 ohm, 16 ohm. 

Các sếp nên nhớ là không có chuyện Auto Ohm đâu nha (he he nhiều hãng cho phép chơi auto W hay auto Ohm bởi vì nó... chơi được hết. Chớ có phải là hay hết đâu!!).

Cái này nó làm đau đầu dân chơi hàng thập kỉ nay, cứ mò mẫm phối ghép lung tung, nghe ông này bà kia phét tá lả, chém gió đứt diều, đụng cột điện tùm lum.

Thế nào là âm ly hoặc pow nó hợp với cục loa?

Cái này đòi hỏi sự hên xui và yếu tố may mắn thần kì, bởi vì cái phòng nghe nó cũng bỏ thêm một chút mắm muối trong cái chuyện này, mà ko có mắm muối thì khỏi ăn luôn!

Cục Pow nó không đòi hỏi nhiều chuyện thần kì như lời thêu dệt, chỉ cần có 1 dòng điện thật sự khoẻ mạnh, chắc cú để hoạt động. Các sếp chú ý dùng các loại nguồn, ổn áp, cách ly tốt và mạnh nhất có thể, vì dòng điện mạnh và ổn định thì âm thanh nó bớt rất nhiều tiếng ổn và các va đập, cộng hưởng gây rền hạ âm. Các loại dây cắm điện nên to, chắc cú các mối đấu nối và các đầu jack với ổ điện miễn sao cắm thật chặt là yên tâm chơi. Điện nguồn mà lớ quớ với mấy em Power hoặc âmly khủng thì ăn đòn ngay khi có thể! Công suất bộ nguồn nhỏ thì hệ thống hát yếu xìu, hụt hơi, mà còn cắm điện lỏng lỏng với cái ổn áp chạy loẹt xoẹt hoài thì xin lỗi, cuộc chơi sắp tàn...

Tất cả những gì tốt và mạnh mẽ nhất ta dành riêng cho cục power hay âmly. Tất cả những gì tinh tế nhất, cao cấp nhất, nhạy cảm nhất là dành cho cái pre và cái đầu phát CDP, ông sếp của những cuộc chơi!

Cặp loa: Tất nhiên, cặp loa là ông chủ của tất cả. Ông, bà chủ của phòng nghe, chủ cái ông ngồi vặn volume luôn... he he he. 

Muốn có một hệ thống hay thì phải làm vừa lòng ông, bà chủ. Nâng cấp cho cặp loa ư? theo thói quen, nâng cấp cặp loa là tháo thùng ra dòm dòm, thay tụ, thay trở, kích thích phân tần, thay bông hút âm, thay dây dẫn, đục thêm lỗ hơi, thay ê căng, sơn phết tùm lum. Điều này đúng với các loại loa vintage lâu năm, chỉ cái củ loa huyền thoại là còn nguyên vẹn. Mấy cái thứ còn lại quanh nó tiêu điều qua năm tháng. Đa số con bệnh audio thế giới đang loay hoay ở phân khúc này, niềm đam mê và sự bền bỉ của họ làm cho ta ngưỡng mộ và khâm phục!

Với các cặp loa đời mới hơn, và có giá trị cao cho đến cao chót vót thì sao?

Cái vô hình hay cái thói quen vô tình mà ta không biết được hoặc biết cũng không hình dung là đang nâng cấp cặp loa: Đó chính là những lúc kê kích, chỉnh sửa vị trí tốt nhất cho nó! setup vị trí loa thật hợp lí và trang trọng chính là một cách nâng cấp cặp loa cơ bản nhất và tạo hiệu quả rất cao cho việc thưởng thức, nghe nhìn toàn diện!

Bất kể cặp loa nào cũng vậy, dù cũ hay mới, dù bự hay nhỏ, dù dữ hay không. Một khi dùng để thưởng thức âm thanh đỉnh cao đều phải có sự kính trọng rõ ràng, anh ấy phải được đứng ở vị trí vip nhất trong phòng nghe. Chứ không phải là 1 khối máy móc đồ sộ, dựng đứng và thù lù một đống, nhằm hù mấy em yếu vía mà thôi! ông, bà chủ là ở vị trí số 1, đẹp và đỉnh nhất, không thôi ổng la hét om xòm nhức đầu, nhức luôn cả xóm. 

He he thử treo ổng, bả lên tường hoặc nhét vào khe tủ là biết liền chớ gì!

Ông chủ bên phải, bà chủ bên trái. Hai ông bà này kê sao cho xa, gần hợp lí một chút theo tỉ lệ phòng nghe và khoảng cách đến người ngồi nghe. Điều này rất quan trọng trong trình diễn Stereo (âm thanh nổi).

Cách nhau dưới...1,5m thì khỏi phân biệt đâu là ông, đâu là bà, ỏm tỏi luôn. Với một khoảng cách hợp lí nhất thì dung hoà trái phải là tuyệt nhất, phân biệt được từng tí một, ông hát bà nghe, bà phe phẩy, ông gật gù, bà ca ông bè, hết xẩy con cào cào! Ông bà mà để xa nhau quá thì ông kêu, bà bĩu ngay. Cái cuối cùng, ông bà đứng lộn bên (lộn loa trái, loa phải theo bản thu âm) thì tránh ra chỗ khác, đi nhậu. Chứ cố rặn nghe hằm bà lằng một hồi nhồi máu não luôn!

Cơ bản nhất để dàn audio yêu quí được biểu diễn âm thanh hay nhất trong phòng nghe của các sếp, đó là thể hiện hóa tối đa yếu tố tĩnh lặng trong phòng nghe

Có nghĩa là độ ồn thấp nhất có thể. Audio cao cấp rất sợ độ ồn, độ ồn nó là yếu đi nhạc tính, yếu đi cái trong trẻo, yếu đi rất nhiều cái mà ta không thể ngờ đến. Vì thế, với các việc đơn giản như sau, các sếp có thể làm cho dàn máy mình được hát hay hơn hồi nãy nhiều nhe!

Chăm chút lại phòng nghe để có được thứ âm thanh tình cảm, nhạc tính tốt nhất! setups trang âm cực kì quan trọng để không bị triệt tiêu hoàn toàn các phản xạ âm cũng như không khuếch đại thêm các âm tần ngoại ý!

Ngó quanh quất coi coi có nhiều hiện vật, có thể làm cảnh hưởng đến tiếng dội các quãng âm hay không, kê kích lại các thành phần máy, loa sao cho thật thông thoáng nhất (nghĩa đen lẫn nghĩa bóng), xê dịch hoặc hoán chuyển các cái máy theo đúng kĩ thuật để tránh hiện tượng can nhiễm xung nhiễu điện từ.

Không có chuyện máy audio bình dân nghe hay hơn đồ lớn - Máy càng cao cấp, chuyên nghiệp thì độ ồn càng thấp

Chăm chút các phụ kiện audio để tránh thêm hiện tượng microphonic cộng hưởng có thể xảy ra, tối ưu quá linh kiện chống nhiễu cao tần (RFI), dòng điện, dòng tín hiệu xuất sắc và thông suốt thì chắc chắc không nhiễm nhiễu kí sinh.

Tất cả các thiết bị được liên kết chắc chắn, kiểm soát thật kĩ - triệt tiêu các mối nối, jacks cắm lỏng lẻo.

Công suất nguồn, BACL thật tốt, càng lớn thì Âm thanh càng hay hơn hẳn!

Đến lúc này thì bảo đảm dàn audio của các sếp đã bước 1 bước rất dài, hơn hẳn ngày hôm qua rất nhiều. Rất hay và không bao giờ hư hỏng bậy bạ!

Dứt điểm!

Một điều cuối cùng luôn luôn đúng là yếu tố quyết định đến mọi sắc màu cũng như cái cách nó hổ trợ và nâng cao để thể hiện sự tinh túy nhất của âm thanh: Đó là nhạc tính!

Có một điều cơ bản nhất là tại sao Audio home cứ nhất thiết là phải để trong phòng? có nghĩa là trong nhà?!

Audio home là phải để trong nhà chứ sao! Yếu tố phòng nghe nó quyết định đến vấn đề là bạn thưởng thức âm thanh gia đình chứ không phải là loại âm thanh nào khác, studio - nhà hát - sân khấu - rạp hát - sân vận động, và cái yếu tố quyết định audio home nó khác mấy cái loại kia ở chỗ nghe nó tình cảm hơn chút xíu đó thôi.

Một điều quan trọng là các sếp setup phòng nghe ở một mức âm lượng nhất định mà mình thường nghe nhất, sự thẩm âm là tinh tế nhất. Chứ chả có cái phòng nào mở to, mở nhỏ mà ok như nhau cả. Bởi vậy mới có chuyện nói về sup woofer và super treble he he. Còn lúc để nghe nhạc vu vơ thì to, nhỏ không thành vấn đề!

Cái quan trọng ở chỗ là phòng nghe của chúng ta nó tạo ra cái delay (độ trễ) của âm thanh? 

Đó là tiếng vọng. Âm thanh, ngoài các tần số đến thẳng tai ta nó còn rất nhiều các tần số khác đến chậm hơn chút xíu, đó là tiếng vọng lại của những tấn số âm được cấu thành do tiếng dội và cộng hưởng âm của kết cấu xây dựng, thể tích và không gian của phòng nghe. Chính cái delay này nó làm đau đầu cho rất nhiều dân chơi audio chuyên sâu!

Các tiếng vọng tích cực nó làm cho âm thanh phòng nghe thể hiện được cái gu và đẳng cấp của một dân chơi. Tùy theo cái sở thích là nghe loại nhạc nào là chủ đạo mà chúng ta setup phòng nghe theo thể loại đó. Nghe nhạc chậm, tình ca,vocal nhạc vàng, nhạc quyến rũ tình tứ thì rất cần tiếng vọng hợp lý. Trang âm dày dặc, triệt tiêu hết âm vọng thì giống như lôi ca sĩ ra nắng hát, trong veo nhưng gay gắt lắm!

Thích nghe nhạc có tiết tấu nhanh hơn, trình diễn hơn thì tuỳ vào cái cách nghe mà nâng cao hơn công suất của dàn máy, trang âm nhiều hơn nửa để xử lí triệt tiêu nhiều hơn các tiếng vọng để thấy âm thanh dứt khoát và nhanh hơn (độ động cao) để có thể thích hợp và thưởng thức nhiều loại nhạc hùng hồn hơn như cổ điển, flamengo, hòa tấu, các dĩa CD audiophile đầy thách thức! Nhưng nếu triệt tiêu hết tất cả các tiếng vọng tích cực thì dàn âm thanh này cũng khô lạnh và cộc lốc mà thôi.

Cái tiếng vọng (delay) này có gì mà ghê thế? Các sếp nên nhớ là cái cách nghe, gu nghe ảnh hưởng rất nhiều vào các tiếng vọng này. Nói một cách nghệ thuật hơn, đó là sự "ngân nga của phòng nghe". Ngân nga ít, nhiều là do cái thể tích và cách trang âm phòng quyết định!

Một cái phòng nghe lý tưởng cho âm thanh là một cái phòng nghe nó hội đủ cái tính chất khoa học và nghệ thuật

Các cách xử lý âm học phòng nghe là làm cho âm thanh dễ chịu hơn bội phần, có thể ngồi hoài trong đó mà khi bước ra, các bực dọc hàng ngày trôi tuột hết, đầu óc thảnh thơi, chứ không phải ong ong mệt mỏi hơn!

Tổng hợp các âm thanh vọng, rền, va đập, bá dội đã trình bày bên trên hầu hết là 1 thứ âm thanh tiêu cực, nó làm cho dàn máy audio của chúng ta trình diễn không phát huy hết khả năng vốn có và làm hoang phí đồng tiền đầu tư. Các sếp hãy chú ý một chút vào các cách trang trí và cân bằng âm cho cái phòng bằng các gia giảm hoặc tăng cường thêm các vật liệu để cuối cùng đạt được toại ý. Và sau đó, cái cách xử lý các tiếng vọng tích cực làm cho phòng nghe lí tưởng hơn thì Chính bản thân chứ không phải ai khác, phải tự trãi nghiệm, chiêm nghiệm, xử lí các vấn đề về vật lí cơ bản thì ánh sáng kinh nghiệm ngày càng rộng mở hơn.

Hiểu và nắm được nguyên tắc xử lí tiếng vọng trong phòng nghe hiện hữu theo cái cách (cái gu) thẩm âm riêng của mình thì các sếp hãy tự tin là mình đang đi đúng hướng. Bởi vì một ai đó tình cờ ghé qua nghe thử mà họ còn lăn tăn cái chi đó thì hãy hiểu rằng cái gu nghe của họ khác kiểu của mình, ai cũng đúng hết! và giao lưu văn hóa với nhau mới toát lên cái tinh thần kết nối đam mê.

Dàn Audio đã setup một cách hoàn thiện nhất có thể, phòng nghe đã được chỉnh chu nhất có thể thì điều cuối cùng, chúng ta còn mong mỏi gì nữa?

Trong cái cách thưởng thức âm thanh chuyên sâu hơn, khó tính hơn hoặc thậm chí là có tín ngưỡng hơn thì người ta chưa dừng lại ở đó.

Các tiếng vọng tích cực trong phòng nghe đã tạo được hiệu ứng stereo Audio home một cách tuyệt vời rồi còn điều gì băn khoăn nữa?

Thật ra, trong các tiếng vọng đó vẫn còn một chút tiếng ồn kí sinh do sự nhiễm nhiễu điện từ chưa khắc phục được hoàn toàn do chất lượng của các thành phần dẫn điện gây ra, thật nhỏ và nếu mở âm lượng to thì dễ phát hiện hơn! Cái cảm giác chung quanh giọng ca còn cái gì đó chưa được gọn ghẽ lắm, nếu trong trẻo lại một chút thì tuyệt hơn. Và các sếp cũng đã biết,1 điều cơ bản nếu làm cho dàn âm trong trẻo hơn thì nó sẽ làm cho âm thanh sáng hơn hoặc gắt gỏng hơn làm yếu đi nhạc tính.

Và để không làm mất đi yếu tố nhạc tính, sự lung linh,điệu đàng của âm thanh thì người ta nâng cấp các thành phần kết nối dàn audio bằng các phụ kiện xuất sắc nhất. Nâng cấp tất cả các thứ gì mà các hãng phụ kiện nổi tiếng thế giới sản xuất và khuyên dùng. 

Những cặp dây kết nối, những jack cắm nguồn, tín hiệu, những cặp bóng đèn quý hiếm. Những phụ kiện audio này thậm chí là còn đắt hơn cả cái máy. Một cái gì đó thật phi lý, gây nhiều tranh cãi.

Thật sự là như vậy! Nếu các sếp cảm thấy một phụ kiện mới được thay thế vào dàn máy, nó làm cho âm thanh rất hay đang có sẵn, đột nhiên nó trong trẻo hẳn lên, tinh khiết hẳn lên nhưng nhạc tính vẫn không hề thay đổi. Âm thanh vẫn mềm dẻo và điệu đàng thật sự đó là 1 điều thần kì, ít người để ý và cảm nhận được.

Tất cả các phụ kiện audio cao cấp mà chúng ta gắn thêm hay nâng cấp cho dàn máy. Tất cả tụi nó chính là một lực lượng lao công hùng hậu, miệt mài che chắn và dọn bụi,rác, nhiễu dơ luôn luôn hiện diện hoặc lẩn khuất trong không gian âm thanh tổng thể khi dàn audio đang ON.

Các sếp nên biết rằng, các phụ kiện, thiết bị cao cấp ngoại vi phục vụ cho dàn máy hiend nó không làm cho chất âm, màu âm thay đổi mà nó làm cho không gian âm thanh tích cực hơn, trong trẻo và rộng rãi hơn. Có nghĩa là nếu cái tổng thể nó đã bớt ồn ào hơn thì chúng ta có thể nhích volume lên nghe to hơn thì cảm giác vẫn rất sướng!  

Các sếp nên tập trung chú ý sâu hơn và vấn đề này để đầu tư máy móc CD âmly không bị tầm bậy do môi trường nghe hoặc thiết bị kết nối hay cung cấp năng lượng cho nó quá ư là đại khái, ầu ơ thì mọi âm thanh trình diễn sau đó chỉ có tuổi đang lớn và mới lớn mới nghe nổi! Norah Jone đi dưỡng lão sớm luôn. Nghe cái giọng cảm giác cái lưỡi của bả nhọn hoắt.

Vấn đề còn lại là do chúng ta thích cái kiểu thể hiện trong phòng nghe gia đình nó sẽ ra sao? 

Cho thêm một chút tình, cho thêm một chút nhạc tính, cho thêm một chút phảng phất của chi tiết cảm âm? Thì đây, rất nhiều linh kiện, thiết bị thay thế, nâng cấp, phối ghép, seup để cuối cùng có một dàn âm thanh gia đình (audio home) thực sự là kì diệu và mỹ mãn cho bản thân. 

Chẳng có dàn máy nào đúng cả, chẳng có âm thanh nào là xuất sắc cả - lúc đi qua các thiết bị điện tử. Chỉ có dàn âm thanh hợp lí và hay nhất ở thời điểm hợp lí nhất với cái hoàn cảnh hiện tại của từng gia đình, từng bản ngã của dân chơi và đam mê audio. 

Để setup tương đối tiêu chuẩn cho 1 dàn âm thanh cao cấp, đắt tiền, trong đó cặp loa là yếu tố quyết định trình diễn tất cả những gì mà mấy cái máy phía trước bắt nó thể hiện. Ngoại trừ các yếu tố phòng nghe - thiết bị nguồn - dậy nhợ quyết định nhiều đến độ ồn và nhạc tính - em đã review ở nhiều mục khác - thì cặp loa của chúng ta nếu được chẩn định đúng thì hoàn toàn có thể yên tâm thưởng thức cuộc sống.

Cặp loa nên để sao cho nó được nhìn thấy nhau, nghĩa là càng hạn chế đồ vật, tủ máy chắn ở giữa cặp loa thì âm thanh rất hoà quyện và âm trầm cải thiện đáng kể, phải nói là... hết hồn.

Không có dàn audio nào tệ hết - Chỉ có sai hoặc đúng trong cái cách trình diễn âm thanh Stereo mà thôi

Khoảng cách giữa 2 loa tạo hiệu ứng Stereo cho phòng nghe, tuỳ theo thực trạng mà các sếp di chuyển để đạt được hiệu quả tốt nhất. Cần phân biệt rõ ràng nhất cái cảm giác trái - phải trong đó âm thanh phải hoà quyện, chứ không phải loa để quá xa nhau đến nỗi mỗi thằng oánh một nẻo hoặc quá gần để không biết ca sĩ đi qua đi lại hát.

Dịch chuyển loa ra khỏi tường sau và tường bên tới 1 vị trí hợp lí - ít nhất cũng được 30cm trở lên - và nghe thử để cảm được tiếng trầm ấm trong không gian âm thanh. Nếu thấy bị nhiều quá thì trang âm phía sau loa để gia giảm. Nếu loa bị kẹt giữa tường sau, hông, và vách tủ máy thì... khỏi xê dịch nữa, vô ích.

Nếu thấy bass đâu mất tiêu thì kiểm tra lại dây loa coi chừng đấu lộn đỏ - đen ở cọc loa đến cọc aamly. Chú ý với cọc loa mới đóng hoặc mới rước về thì khả năng lộn cực trong thùng loa là điều thường xuyên. Có thể đảo cực dây loa ở cả 2 vế L & R để tìm thấy âm thanh hay hơn.

Kê cao loa lên với một cặp chân thật chắc chắn, càng nặng càng tốt, vì chân loa thế cho mặt sàn. Kiến nghị chất liệu đá, sắt, chân gỗ thì phải là đồ thiệt, cứng ngắc chứ không phải đồ giỡn chơi, để lâu ngày bị co rút lỏng lẻo hư hết âm thanh.

Kê loa cao khỏi mặt sàn điều đầu tiên là né được cái cây lau nhà, hung thần của thùng loa, và với độ cao thích hợp thì thấy được các tinh tế sâu lắng nhẹ nhàng của tầm thấp. Để loa lên nóc tủ hay trên bàn thì chỉ để nghe thư giãn, bỏ qua mục này, khỏi đọc!

Chú ý: Chân loa phải mạnh mẽ, cứng chắc chứ không phải... bít bùng như đóng kiểu thùng rác công cộng nhe các sếp, càng thông thoáng càng tốt.

Kệ máy cũng rứa, càng thông thoáng càng tốt, không nên có vách đứng làm cản sự giao thoa của âm thanh. Với dàn máy Audio cao cấp, thường người ta để máy dưới mặt sàn hoặc có dàn kệ thì dời xa qua phía khác của cặp loa, có thể chạy dây loa dài hơn, nhưng âm thanh sẽ tuyệt vời hơn. Các kệ loa - kệ máy nên gắn các loại chân đinh triệt rung để đảm bảo cắt đuôi nhanh các âm nhỏ kéo dài gây ồn, mất độ tĩnh lặng của không gian âm thanh, sẽ thấy tiếng trong trẻo hơn và cái tình trong nhạc được thể hiện rõ nét hơn.

Để dàn máy sang 1 bên vách phòng nghe và phải chơi 1 cặp dây loa thật dài để kết nối, như vậy có ảnh hưởng đến âm thanh trong phòng không? Chắn chắn có! Nhưng nếu để dàn máy vô giữa cặp loa và bít bùng thì bị ảnh hưởng gấp trăm lần dù chơi dây tốt đến siêu dẫn!

Nhớ để đầu phát CDP né xa mấy cái âmly, cặp loa, ổn áp nhé các sếp. Nếu có mâm đĩa nhựa, đĩa than thì lại càng chú ý hơn. Dây nhợ, kim cần, kể cả cái ông stepup transformer cũng nên chút ý một chút nhe, kẻo cả ngàn đô nó hò la y như đồ nhựa luôn á. Để gần mấy ông nội có thể phát tán cảm ứng điện từ thì sự thanh thản trong âm thanh nó trốn mất luôn. Lúc này ta nói dàn máy nó kêu chứ không phải đang hát nữa.

Dây nhợ càng ngắn càng tốt? Đúng! Nếu dàn máy đỉnh cao và phối ghép trở kháng vào - ra tuyệt vời. Dàn máy của chúng ta đa số không đạt được điều đó vì có hạn chế về kinh tế, chất lượng máy thiên hình vạn trạng. Âm thanh ồn và gắt chói tùy theo đẳng cấp của máy lẫn người phối ghép.

Cho nên, thành ra dây ngắn lại chưa chắc là dây hay nhất nữa rồi. Các hãng đưa ra các độ dài tiêu chuẩn 1m - 1.25m cho dây tín hiệu và 2.5m - 3m cho dây loa là có lý do của nó. Một sợi dây dài hơn có nhiệm vụ lọc bớt ồn và có công dụng giảm chói gắt hiệu qua hơn là dây chất lượng thấp, lâu năm làm mờ mất âm thanh.

Cách để cặp loa sao cho đúng catalog thì mấy hãng biểu diễn nhiều rồi, các bậc đáng kính cũng uyên bác nhiều rồi. Chưa ăn thua, vì ở môi trường địa lí nhà ở Việt Nam còn có nhiều tình thế khó chịu hơn, he he.

Tốt nhất là phòng kín. Nếu phòng hở thì các sếp chỉ thưởng thức được âm sắc và phân khúc biểu diễn của dàn nhạc công và ca sĩ mà thôi. Cái hay nhất mà đưa chúng ta tới tuyệt đỉnh của âm thanh (hiend) đó là nhạc tính, sẽ bị mai một rất nhiều.

Nếu không có 1 phòng lí tưởng thì các sếp phải chịu khó di dời cặp loa khắp phòng để tìm kiếm 1 thứ âm thanh tốt nhất, mà chuẩn nhất là nghe du dương ở phân khúc âm mid trầm, nếu nghe thấy thanh thản, mộc mạc, tách bạch và tình cảm là ok cơ bản. Không thử với... cổ điển vì không biết đâu mà lần. Người ta chỉ dám nghe thử CD classic khi dám chắc dàn máy đã hoạt động hoàn hảo, he he, cái này còn phải bàn dài dài.

Nội chỉ nghe tiếng người hát (vocal) mà muốn dàn máy thể hiện cảm xúc như bản gốc thì muốn tóe khói chứ đừng nói chi đến sự thể hiện đẵng cấp của cả một dàn hợp xướng cổ điển!

Chú ý: Khi rê dắt loa để test, nếu phòng chưa triệt bớt được tiếng vang vọng (delay) ví dụ vỗ tay nghe nhiều tiếng lặp lại, nói chuyện oang oang... thì xin lỗi! Dẹp qua 1 bên, đi nhậu sướng hơn!

Với 1 cách setup dàn máy, về mặt kĩ thuật, có thể còn nhiều điều cần phải bàn, nhưng với cách xây dụng dàn máy với góc độ mỹ thuật tốt nhất thì chắc chắc chúng ta sẽ cảm thấy cải thiện rất nhiều ở góc độ tâm lý và làm cho cảm giác âm thanh cũng thăng hoa hơn. Khi nào có được 1 phòng nghe hoàn toàn nghiêm túc và sự trãi nghiệm không quá bảo thủ và cực đoan thì em bảo đảm sự kì diệu của âm thanh thật sự là đem đến 1 niềm đam mê lớn.

Bất cứ sự thay đổi nhỏ nào trong dàn máy thì đều ảnh hưởng trực tiếp đối với không gian âm thanh trong phòng nghe. Nếu cố gắng phát hiện sự thay đổi chất âm như sáng, gắt, tối, rõ, mềm, nảy, và tình cờ có 1 phân khúc nào đó trùng hợp với ý thích tạm thời hay cái "ông thầy" ngồi kế bên vỗ đùi khen nức nở thì cho rằng "ối trời ơi, đây mới là đích đến" thì cuộc chơi sẽ kéo dài miên man với vô số lần thay đổi tùm lum (chứ không phải "nâng cấp") và tiền của ra đi vô ích đến... nghẹn ngào! 

Đối với vài ý kiến bảo thủ hoặc chối bỏ việc setup hệ thống phụ trợ (accessories) cho dàn máy thì hãy thông cảm và bình tĩnh để hiểu rằng có thể phòng nghe hoặc phối ghép dàn máy giữa âm ly và loa có nhiều vấn đề cần phải quan tâm hơn. Bởi vì, nếu bị hạn chế bởi vị trí sắp đặt máy, vị trí ngồi nghe, phòng hở hoặc lệch kết cấu, sự hòa hợp giữa âmly và loa không đạt... thì trong tâm trí, mọi sự đều vô nghĩa với các thiết bị này.

Xử lí âm học phòng nghe

Nghĩa là trang trí - chỉn chu - bổng sung - hoán đổi - thêm bớt, mọi cái để làm cho không gian nghe nhạc: 

- Cảm nhận không gian âm thanh rộng rãi hơn cho phòng nhỏ, ấm cúng gần gũi hơn cho phòng rộng.

- Âm thanh ngân nga, điệu đàng đầy nhạc tính chứ không quá minh bạch, chi tiết, lạnh lùng như phòng thu, studio.

- Đẹp hơn để gây kích thích thăng hoa khi thưởng thức âm thanh.

- Thông thoáng để các con âm có thể trình diễn và hài hòa ở mọi góc độ và tạo ra một hoạt cảnh âm thanh sống động chứ không phải là một bức tranh tuyệt đẹp nhưng khô khan. 

- Thể hiện âm thanh trung thực và tự nhiên nhất có thể. 

- Cảm nhận tức thì và đánh giá khách quan nhất mỗi khi nâng cấp mới máy audio cũng như các thiết bị nguồn, phụ kiện truyền dẫn âm thanh. Thật là hứng thú và mãn nguyện!

Rất nhiều điều bất ngờ và "sướng" đang chờ các sếp ở phía trước. Hãy ngay hôm nay, setup lại phòng nghe, khu vực dàn audio, kê kích lại từng thiết bị cho thông thoáng trên dưới, xoay trở cặp loa, dàn máy theo các hướng hợp lý cụ thể.

Trong nhiếp ảnh, người ta rất khổ sở chọn các góc chụp sao cho tấm ảnh được đẹp và sống động nhất.Thì tại sao trong nghe nhìn, góc nghe nhạc chúng ta lại không được setup thật đẹp và đầy nhạc tính?

Bình luận